Pakiet Mobilności budzi w kierowcach duże poruszenie i choć pierwsze zmiany dotyczące przepisów drogowych weszły w życie już w sierpniu 2020 roku, to prawdziwe zatrzęsienie branżą transportową, czyli kolejna część unijnego pakietu mobilności dopiero nadchodzi. Ogromne zmiany w branży transportowej przewidziane są od 2 lutego 2022. Poznaj najważniejsze zmiany, które dotyczą Twojej firmy.
Delegowanie kierowców
Kierowcy wykonujący transport międzynarodowy będą otrzymywać pełne wynagrodzenie minimalne adekwatne do kraju, w którym wykonują przewozy, a nie jak dotychczas wyrównanie do tamtejszej płacy minimalnej. Tyczy się to firm wykonujących przewóz typu cross-trade, przewóz kabotażowy część przewozu kombinowanego, która nie ma charakteru przewozu dwustronnego. Pod delegowanie nie będą podlegać: przewozy tranzytowe, przewozy dwustronne/ bilateralne.
Tachograf cyfrowy
Każdy kierowca korzystający z tachografu cyfrowego w przypadku przewozów międzynarodowych będzie musiał wpisywać na karcie symbolu kraju po przekroczeniu granicy. Symbol kraju trzeba będzie wpisać na pierwszym możliwym postoju w danym państwie, do którego kierowca wjeżdża. Jeśli tachograf sam rejestruje automatycznie dane lokalizacyjne, w takim przypadku nie trzeba wprowadzać symbolu kraju. Dla tachografów analogowych przepisy weszły w życie już w sierpniu 2020 r.
Uwaga! Zostały zmienione również przepisy dotyczące wyjmowania karty lub wykresówki z tachografu. Przed zakończeniem dziennego okresu pracy nie wolno wyjąć z urządzenia rejestracyjnego karty kierowcy ani wykresówki. Wyjęcie jest możliwe tylko do wprowadzenia symbolu państwa przy przekroczeniu granicy lub jest dopuszczalne z innych powodów.
Wynagrodzenie
Pracodawca będzie zobowiązany wypłacić pełne wynagrodzenie obowiązujące w kraju delegowania, a nie jak dotychczas wyrównanie do tamtejszej płacy minimalnej. Wynagrodzenie musi być zatem wypłacone z uwzględnieniem wszystkich elementów, na które się składa, obowiązujących w danym państwie tj. aktów wykonawczych, orzeczeń arbitrażowych, układów zbiorowych, ustaw, przepisów administracyjnych. Jeśli zarobki w danym państwie, do którego jedziemy, są niższe niż w kraju zatrudnienia – kierowca otrzymuje wynagrodzenie wyższe, czyli w tym przypadku jak w kraju zatrudnienia. Do wynagrodzenia nie będzie można zaliczyć diet i ryczałtów z tytułu podróży służbowych.
Dodatkowy załadunek lub rozładunek
Według pakietu mobilności w przypadku przewozów dwustronnych będzie można wykonać jeden dodatkowy załadunek lub rozładunek w innym Państwie w drodze do celu oraz dodatkowego w drodze powrotnej. W zamian można będzie wykonać dwa załadunki lub rozładunki w drodze powrotnej, gdy kierowca nie wykonywał wcześniej dodatkowych rozładunków ani załadunków. W przypadku spełnienia tych warunków przewozu nie będzie on uznany za delegowanie kierowcy.
Aby wykonać dodatkowy załadunek lub rozładunek i nie stracić prawa do zwolnienia z delegowania koniecznie trzeba spełnić następujące warunki:
Kierowcy, którzy wykonują przewozy rzeczy, nie podlegają przepisom o delegowaniu, wykonując przewóz dwustronny, kierowca wykona dodatkowo jeden załadunek lub rozładunek w państwach członkowskich, lub państwach trzecich, przez które przejeżdża, o ile nie wykonuje rozładunku lub załadunku rzeczy w tym samym państwie członkowskim.
Kiedy kierowca wykonywał przewóz dwustronny z państwa członkowskiego siedziby i w jego czasie nie wykonywał dodatkowych załadunków i rozładunków, a bo tym przewozie następuje przewóz dwustronny do państwa członkowskiego siedziby, to można wykonać dwa dodatkowe rozładunki lub załadunki.
Powyższe wyjątki będą obowiązywały do dnia, od którego inteligentne tachografy rejestrujące przekroczenie granicy, rozładunek oraz załadunek będą instalowane w pojazdach rejestrowanych w Polsce po raz pierwszy. Zwolnienie to będzie obowiązywać tylko kierowców korzystających z pojazdów wyposażonych w takowy tachograf.
Kabotaż
Przewóz kabotażowy, czyli taki który jest wykonywany na terenie jednego kraju przez firmę z innego państwa. Nadal będzie można przeprowadzić nie więcej niż 3 przewozy kabotażowe w ciągu 7 dni na terytorium jednego państwa. A więc co się zmieni? Przewoźnicy nie będą mogli wykonywać przewozów kabotażowych tym samym pojazdem lub w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego samego zestawu w tym samym państwie członkowskim przez 4 dni od zakończenia przewozu kabotażowego w tym państwie członkowskim. Jeśli pojazd w przeciągu 4 dni powróci do przyjmującego państwa członkowskiego, przewoźnik będzie zobowiązany przedstawić dowody wszystkich przewozów wykonanych w tym czasie.
Mniej obowiązków
Zmianie ulegną formalności związane z delegowaniem kierowców. Dotychczas przewoźnicy byli zmuszeni zgłaszać kierowców do systemów elektronicznych w różnych krajach. Od 2 lutego wszystko się zmieni. Zostanie utworzony jeden ogólnoeuropejski system. Zgłoszenie trzeba będzie dokonać najpóźniej w momencie delegowania. Przewoźnik będzie zmuszony na bieżąco aktualizować zgłoszenia delegowania w systemie elektronicznym. Co ważne, zniesiony będzie obowiązek posiadania pełnomocnika w kraju, gdzie pracuje delegowany pracownik. Zmienią się również wymogi dotyczące dokumentacji podczas kontroli. Kierowca nie będzie już zobowiązany posiadać dokumentów w formie papierowej, może je posiadać w formie elektronicznej. Wymagane są jednak trzy dokumenty:
Potwierdzenie zgłoszenia delegowania w systemie elektronicznym.
List CMR lub dokument zawierające odpowiednie dane.
Zapisy tachografów.
Gdy władze danego Państwa zarządzają więcej dokumentów, przewoźnik może je przesłać za pomocą systemu IMI. Musi je dostarczyć najpóźniej do 8 tygodni od dnia złożenia wniosku.
Powrót pojazdów do bazy
Przepisy powrotu pojazdów do siedziby również ulegną zmianie. Przewoźnicy będą zobowiązani tak zarządzać przewozami, aby pojazdy, które wracają z przewozów międzynarodowych, powracały do baz eksploatacyjnych w państwie, gdzie znajduje się siedziba firmy. Musi to nastąpić do 8 tygodni od jego opuszczenia. Gdy pojazd powróci do bazy, musi zostać udokumentowany na wypadek kontroli.
Licencja wspólnotowa o DMC do 3.5 tony
Kolejną istotną zmianą będzie wymóg posiadania licencji wspólnotowej, aby móc wykonywać przewozy pojazdami o DMC od 2.5 do 3.5 tony poza granicami Polski. Przepis ten dotyczy tylko transportu rzeczy i zacznie obowiązywać od 21 maja 2022 r., obowiązki licencyjne obejmą przewoźników międzynarodowych. W Polsce ten przepis może zacząć obowiązywać szybciej w zależności od decyzji ustawodawcy.
Oświadczenie – przewóz drogowy na potrzeby własne
Kolejne zmiany dotyczą zaświadczeń udzielanych na krajowy i międzynarodowy przewóz drogowy na potrzeby własne. Przedsiębiorca nie będzie musiał dostarczać zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Sądowego, jak to było dotychczas. Nowe przepisy znacznie ułatwią ten proces, zaświadczenie zastąpi oświadczenie przedsiębiorcy.
Plomby zabezpieczające tachograf
Funkcjonariusze służb kontrolnych będą mieli możliwość zdejmowania lub zrywania w celach kontrolnych plomb zabezpieczających tachograf.
Nowe uprawnienia Inspekcji Transportu Drogowego
ITD podczas kontroli będzie mogła zażądać dostępu do dokumentów dotyczących głównej działalności przedsiębiorcy tj. umów przewozowych, umów będących podstawą do wykonania przewozu drogowego, dokumentów dotyczących pojazdów, dokumentów księgowych, akt pracowników, dokumentów z informacjami dotyczącymi organizowania przewozów tak, aby pojazdy, którymi przedsiębiorca dysponuje i wykorzystuje w przewozach międzynarodowych, wracały do bazy eksploatacyjnej do 8 tygodni od opuszczenia. Wraz z nowymi przepisami Inspekcja Transportu Drogowego będzie mogła również zatrzymywać do kontroli drogowej pojazdów o dmc od 2,5 tony do 3,5 tony.
Dobra reputacja
Obowiązujące dotychczas warunki, dobrej reputacji pozostają bez zmian. Dodano jednak kolejne, które dodatkowo zaostrzają obecne przepisy, dotyczą one:
przepisów kabotażowych,
przepisów dotyczących prawa regulującego zobowiązania umowne,
przepisów dotyczących delegowania pracowników w celu świadczenia usług
Jeśli zarządzający transportem utraci dobrą reputację, będzie mógł ją przywrócić poprzez odbycie szkoleń lub zdanie egzaminu.
Nowe wymogi siedziby firmy
Znacząco zaostrzyły się przepisy, jakie musi spełniać firma transportowa. Przede wszystkim firmy muszą posiadać lokal, w którym przechowują oryginalne dokumenty dotyczące głównej działalności w formie elektronicznej lub w innej dozwolonej formie. Wśród nich muszą być takie dokumenty jak: umowy przewozowe, dokumenty pojazdów, dokumenty księgowe, akta pracowników, umowy o pracę, dokumenty dotyczące zabezpieczenia społecznego, dokumenty zawierające dane na temat przydziału zleceń kierowców i delegowania, dokumenty dotyczące kabotażu, czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku, oraz wszystkich dokumentów, do których odpowiednie organy muszą mieć dostęp. Należy pamiętać o tym, aby księgi rachunkowe były przechowywane w Polsce w przypadku gdy są prowadzone przez biura rachunkowe.
Firma musi organizować przewozy flotą pojazdów, tak aby pojazdy, którymi dysponuje oraz te, które są wykorzystywane w przewozach międzynarodowych, wracały do jednej z baz eksploatacyjnych w państwie członkowskim, gdzie znajduje się siedziba. Najpóźniej do 8 tygodni od opuszczenia siedziby.
Ponadto firma musi być zarejestrowana w rejestrze spółek handlowych państwa członkowskiego, gdzie znajduje się siedziba lub w podobnym rejestrze tego rodzaju.
Firma musi podlegać podatkowi od dochodów i w zależności od prawa krajowego posiadać ważny numer identyfikacyjny do celów podatku od wartości dodanej.
Dodatkowo działalność musi dysponować min jednym pojazdem, który jest zarejestrowany lub wprowadzony do ruchu i dopuszczony do użytkowania zgodnie z przepisami danego państwa członkowskiego, niezależnie czy jest się właścicielem pojazdu, czy użytkownikiem z innego tytułu.
Firma ma obowiązek w sposób rzeczywisty i ciągły prowadzić działania administracyjne i handlowe za pomocą odpowiedniego sprzętu i urządzeń w lokalach w danym państwie członkowskim, w którym się znajduje oraz w sposób rzeczywisty i ciągły zarządzać przewozami i z wykorzystaniem odpowiednich posiadanych pojazdów, przy użyciu odpowiedniego sprzętu technicznego znajdującego się w danym państwie członkowskim.
Firma transportowa musi stale i w sposób regularny, proporcjonalnie do rozmiarów wykonywanych przewozów, posiadać pojazdy spełniające warunki (określone powyżej w akapicie 5) oraz kierowców przebywających w bazie eksploatacyjnej w danym Państwie członkowskim.
W siedzibie działalności w zależności od jej skali wymagana będzie odpowiednio wykwalifikowana kadra administracyjna w swoich lokalach lub zarządzającego transportem, z którym będzie możliwość skontaktowania się w godzinach pracy. Oprócz tego również w zależności od skali działalności wymagane, aby siedziby firmy miały infrastrukturę operacyjną inną niż sprzęt techniczny, (określone powyżej w akapicie 6) na terytorium państwa członkowskiego oraz biuro otwarte w godzinach pracy.